Difference between revisions of "Machospookkreeftje"

From Coastal Wiki
Jump to: navigation, search
Line 54: Line 54:
 
===<span style="color:#00787A">Wijze van introductie</span>===
 
===<span style="color:#00787A">Wijze van introductie</span>===
 
Zowel scheepvaart als de import van Japanse oesters hielpen mee in de verspreiding van het machospookkreeftje <ref name = 10a> </ref>[10].  
 
Zowel scheepvaart als de import van Japanse oesters hielpen mee in de verspreiding van het machospookkreeftje <ref name = 10a> </ref>[10].  
−
Deze exoot kan zowel in het ballastwater van schepen als op de scheepsrompen als verstekeling meeliften naar andere havens <ref name = 12a>Buschbaum, C.; Gutow, L. (2005). Mass occurrence of an introduced crustacean (''Caprella'' cf. ''mutica'') in the south-eastern North Sea. Helgol. Mar. Res. 59(3): 252-253. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=121455 details]</ref>[12]. Het diertje beschikt op zijn achterlijf over drie paar kleine pootjes waarmee het zich kan vasthaken aan een substraat, maar het is ook in staat om zich vrij voort te bewegen [13].  
+
Deze exoot kan zowel in het ballastwater van schepen als op de scheepsrompen als verstekeling meeliften naar andere havens <ref name = 12a>Buschbaum, C.; Gutow, L. (2005). Mass occurrence of an introduced crustacean (''Caprella'' cf. ''mutica'') in the south-eastern North Sea. Helgol. Mar. Res. 59(3): 252-253. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=121455 details]</ref>[12]. Het diertje beschikt op zijn achterlijf over drie paar kleine pootjes waarmee het zich kan vasthaken aan een substraat, maar het is ook in staat om zich vrij voort te bewegen <ref name = 13a>Ruppert, E.E.; Barnes, R.D. (1994). Invertebrate zoology. 6th edition. Saunders College Publishing: Orlando, FL (USA). ISBN 0-03-026668-8. 1056 pp. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=9414 details]</ref>[13].  
  
 
<P>
 
<P>
Line 61: Line 61:
  
 
===<span style="color:#00787A">Redenen waarom deze soort zo succesrijk is in onze contreien</span>===
 
===<span style="color:#00787A">Redenen waarom deze soort zo succesrijk is in onze contreien</span>===
 +
Machospookkreeftjes kunnen zich heel snel voortplanten. Zo produceren wijfjes gemiddeld 2 broedsels, waarvan hun eerste reeds op hun 53ste levensdag, hun tweede 20 dagen nadien <ref name = 14a>Cook, E.J.; Willis, K.J.; Lozano-Fernandez, M. (2007). Survivorship, growth and reproduction of the non-native ''Caprella mutica'' Schurin (Crustacea: Amphipoda). Hydrobiologia 590: 55-64. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=140452 details]</ref>[14]. Gemiddeld telt een broedsel 11 tot 25 jongen <ref name = 14a> </ref>[14], al kan dit uitzonderlijk oplopen tot 300 <ref name = Boosetal2011>Boos, K.; Ashton, G.V.; Cook, E.J. (2011). The Japanese skeleton shrimp ''Caprella mutica'' (Crustacea, Amphipoda): A global invader of coastal waters, in: Galil, B.S. et al. (Ed.) (2011). In the wrong place - alien marine crustaceans: Distribution, biology and impacts. Invading Nature - Springer Series in Invasion Ecology, 6: pp. 129-156. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=205516 details]</ref>(Boots et al 2011).
 +
 +
Deze exoot hecht zich vast aan verschillende harde substraten zoals wieren en touwen, maar ook op pontons en boeien die typisch in onze havens voorkomen <ref namme = 2a> </ref>[2].
 +
 +
Tot slot zijn machospookkreeftjes gekend als opportunisten wat hun voeding betreft. Dit betekent dat ze niet echt kieskeurig zijn in wat ze precies eten noch in de manier waarop ze het verzamelen. Zo kunnen ze kiezen tussen verscheidene voedingsstrategieën, afhankelijk van het type voedsel dat aanwezig is. Indien er voornamelijk algen groeien, kan het machospookkreeftje het oppervlak ervan afschrapen. Kiezelwieren kunnen uit de waterkolom gefilterd worden met de kleine haartjes op hun antennes <ref name = 15a>Caine, E.A. (1977). Feeding mechanism and possible resource partitioning of the caprillidae (Crustacea: Amphipoda) from Puget Sound, USA. Marine Biology 42(4):331-336. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=140513 details]</ref>[15]. Tenslotte werd aangetoond dat de soort zich ook kan voeden met pekelkreeftjes en ook afgezet dood organisch materiaal van de bodem kan oppikken <ref name = Boosetal2011> </ref>(Boos et al. 2011).
  
 
<P>
 
<P>

Revision as of 10:02, 18 August 2011

Category:Revision


Machospookkreeftje

Het oorspronkelijke verspreidingsgebied van het machospookkreeftje Caprella mutica ligt in Oost-Azië, bij Japan. De scheepvaart of de oesterkweek bracht de soort naar Europa. Het machospookkreeftje werd voor het eerst aan onze kust waargenomen in 1998, toen men exemplaren vond op boeien vóór de kust van Zeebrugge. Dit diertje heeft zich ondertussen ook verspreid naar de andere havens aan de Belgische kust. De soort verdraagt een brede gradiënt van temperatuur en zoutgehalte. Ze kan ecologisch negatieve effecten met zich meebrengen door in competitie te treden met inheemse soorten.


Foto door JP Vanderperren



Wetenschappelijke naam

Caprella mutica Schurin, 1935


Oorspronkelijke verspreiding

Het machospookkreeftje - ook wel harig spookkreeftje genoemd - is oorspronkelijk afkomstig van de kust van Noordoost Azië, bij Japan [1][1]. Daar leeft het vastgehecht aan drijvende algen of constructies voor aquacultuur. Buiten zijn natuurlijke omgeving wordt deze soort vaak aangetroffen in havens: op pontons, boeien en andere harde substraten en op mosselen of wieren [2][2].


Eerste waarneming in België

In januari 1998 [3][3] is het machospookkreeftje voor het eerst waargenomen op een boei die de toegang tot de haven van Zeebrugge markeerde [4][4].


Verspreiding in België

Het machospookkreeftje was sinds 1999 vrij algemeen op pontons in de jachthaven van Zeebrugge, al wordt hier sinds 2007 een serieuze terugval in hun aantallen waargenomen [5][5]. Het machospookkreeftje wordt gesignaleerd in de haven van Oostende en eveneens op pontons en boeien, zowel in open water als nabij de kust, ter hoogte van onder andere voor de monding van het Schelde-estuarium, Knokke-Heist, Zeebrugge, Blankenberge, Oostende, Nieuwpoort en Koksijde [3][3].

Verspreiding in onze buurlanden

De eerste waarneming in Nederland - tevens de eerste waarneming voor Europa - dateert van de zomer 1993, in de Roompotsluis in de Oosterschelde. Daar bleef de soort ook in 1994 talrijk [6][6]. Een jaar later werd de soort ook gesignaleerd in de binnenhaven van Neeltje Jans (Oosterschelde) [3][3]. In 1995, vond men exemplaren in Burghsluis, ook aan de Oosterschelde [7][7]. Aanvankelijk dacht men dat het om een voor de wetenschap nieuwe soort ging en benoemde men deze Caprella macho. Later bleek dat het machospookkreeftje reeds in 1935 beschreven was onder de naam Caprella mutica, die dan ook geldt als zijn correcte wetenschappelijke naam [8][8]. Sindsdien werd dit diertje in Nederland gevonden op de wanden van schepen, op visnetten, op havenstructuren en pontons, op boeien en vastgehecht aan algen en dit over nagenoeg de hele kustlijn [3][9][3,9].

Vanuit Nederland verspreidde het machospookkreeftje zich naar de westkust van Schotland, waar het sinds 2000 gesignaleerd wordt [10][10]. Hier is het spookkreeftje uitzonderlijk succesvol en vormt het op sommige locaties kolonies van meer dan 300.000 diertjes per m2 [11][14]. Vanaf 2003 wordt deze exoot ook waargenomen in Ierland [12][11] en vanaf 2000 in de havens van Sylt en Helgoland, twee eilanden ten noorden van Duitsland [3][3]. Meer noordelijk werd de Noorse haven van Hordaland reeds in 1999 bereikt [3][3].

In Frankrijk zijn er enkel meldingen uit Le Havre in 2004, maar er wordt verwacht dat de soort binnenkort de meer zuidelijke westkust van Frankrijk en Spanje zal koloniseren [3][3].


Wijze van introductie

Zowel scheepvaart als de import van Japanse oesters hielpen mee in de verspreiding van het machospookkreeftje [10][10]. Deze exoot kan zowel in het ballastwater van schepen als op de scheepsrompen als verstekeling meeliften naar andere havens [13][12]. Het diertje beschikt op zijn achterlijf over drie paar kleine pootjes waarmee het zich kan vasthaken aan een substraat, maar het is ook in staat om zich vrij voort te bewegen [14][13].


Redenen waarom deze soort zo succesrijk is in onze contreien

Machospookkreeftjes kunnen zich heel snel voortplanten. Zo produceren wijfjes gemiddeld 2 broedsels, waarvan hun eerste reeds op hun 53ste levensdag, hun tweede 20 dagen nadien [11][14]. Gemiddeld telt een broedsel 11 tot 25 jongen [11][14], al kan dit uitzonderlijk oplopen tot 300 [15](Boots et al 2011).

Deze exoot hecht zich vast aan verschillende harde substraten zoals wieren en touwen, maar ook op pontons en boeien die typisch in onze havens voorkomen Cite error: Invalid <ref> tag; invalid names, e.g. too many[2].

Tot slot zijn machospookkreeftjes gekend als opportunisten wat hun voeding betreft. Dit betekent dat ze niet echt kieskeurig zijn in wat ze precies eten noch in de manier waarop ze het verzamelen. Zo kunnen ze kiezen tussen verscheidene voedingsstrategieën, afhankelijk van het type voedsel dat aanwezig is. Indien er voornamelijk algen groeien, kan het machospookkreeftje het oppervlak ervan afschrapen. Kiezelwieren kunnen uit de waterkolom gefilterd worden met de kleine haartjes op hun antennes [16][15]. Tenslotte werd aangetoond dat de soort zich ook kan voeden met pekelkreeftjes en ook afgezet dood organisch materiaal van de bodem kan oppikken [15](Boos et al. 2011).


Factoren die de verspreiding beïnvloeden


Effecten of potentiële effecten en maatregelen


Specifieke kenmerken


Weetjes

titel


titel


Geraadpleegde bronnen

  1. ↑ Arimoto, I. (1976). Taxonomic studies of caprellids (Crustacea, Amphipoda, Caprellidae) found in the Japanese and adjacent waters. Special publications from the Seto Marine Biological Laboratory (Series 3) 3: 1-229. details
  2. ↑ Ashton, G.V.; Willis, K.J.; Cook, E.J. (2007). Distribution of the introduced amphipod, Caprella mutica Schurin, 1935 (Amphipoda: Caprellida: Caprellidae) on the west coast of Scotland and a review of its global distribution. Hydrobiologia 590:31-41. details
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 Cook, E.J.; Jahnke, M.; Kerckhof, F.; Minchin, D.; Faasse, M.; Boos, K.; Ashton, G. (2007). European expansion of the introduced amphipod Caprella mutica Schurin 1935. Aquatic Invasions 2(4): 411-421. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "3a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "3a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "3a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "3a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "3a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "3a" defined multiple times with different content
  4. ↑ ICES Advisory Committee on the Marine Environment (2001). Working Group on Introductions and Transfers of Marine Organisms (WGITMO) 21–23 March 2001 Barcelona, Spain. ICES Committee Meetings Documents, CM 2001(ACME:08). ICES: Copenhagen, Denmark. 104 pp. details
  5. ↑ De Blauwe, H.; Dumoulin, E. (2009). De zeefauna en -flora uit de jachthaven van Zeebrugge, in het bijzonder de fouling-organismen van drijvende pontons. De Strandvlo 29(2): 41-63. details
  6. ↑ Faasse, M. (1996). Caprella macho Platvoet e.a., 1995, een nieuwe spookkreeft. Zeepaard 56:2-3. details
  7. ↑ Platvoet, D.; De Bruyne, R.H.; Gmelig Meyling, A.W. (1995). Description of a new Caprella species from The Netherlands: Caprella macho nov. spec. (Crustacea, Amphipoda, Caprellidae). Bull. Zoöl. Mus., Amsterdam 15(1):1-4. details
  8. ↑ Faasse, M. (2005). Notes on diagnostic characters and morphological variability of Caprella mutica Schurin, 1935 in The Netherlands (Crustacea: Amphipoda: Caprellidea). Het Zeepaard 65(1): 22-28. details
  9. ↑ Faasse, M. (1999). Nieuwe vindplaatsen van de spookkreeft Caprella macho Platvoet et al. 1993. Zeepaard 59(3):86-87. details
  10. ↑ 10.0 10.1 Willis, K.J.; Cook, E.J.; Lozano-Fernandez, M.; Takeuchi, I. (2004). First record of the alien caprellid amphipod, Caprella mutica, for the UK. J. Mar. Biol. Ass. U.K. 84(5): 1027-1028. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "10a" defined multiple times with different content
  11. ↑ 11.0 11.1 11.2 Cook, E.J.; Willis, K.J.; Lozano-Fernandez, M. (2007). Survivorship, growth and reproduction of the non-native Caprella mutica Schurin (Crustacea: Amphipoda). Hydrobiologia 590: 55-64. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "14a" defined multiple times with different content
  12. ↑ Tierney, T.D.; Kane, F.; Naughton, O.; Kennedy, S.; O’Donohoe, P.; Copley, L., Jackson, D. (2004). On the occurrence of the caprellid amphipod, Caprella mutica Schurin 1935, in Ireland. Irish Naturalists’ Journal 27:437-439. details
  13. ↑ Buschbaum, C.; Gutow, L. (2005). Mass occurrence of an introduced crustacean (Caprella cf. mutica) in the south-eastern North Sea. Helgol. Mar. Res. 59(3): 252-253. details
  14. ↑ Ruppert, E.E.; Barnes, R.D. (1994). Invertebrate zoology. 6th edition. Saunders College Publishing: Orlando, FL (USA). ISBN 0-03-026668-8. 1056 pp. details
  15. ↑ 15.0 15.1 Boos, K.; Ashton, G.V.; Cook, E.J. (2011). The Japanese skeleton shrimp Caprella mutica (Crustacea, Amphipoda): A global invader of coastal waters, in: Galil, B.S. et al. (Ed.) (2011). In the wrong place - alien marine crustaceans: Distribution, biology and impacts. Invading Nature - Springer Series in Invasion Ecology, 6: pp. 129-156. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "Boosetal2011" defined multiple times with different content
  16. ↑ Caine, E.A. (1977). Feeding mechanism and possible resource partitioning of the caprillidae (Crustacea: Amphipoda) from Puget Sound, USA. Marine Biology 42(4):331-336. details
Retrieved from "https://www.coastalwiki.org/w/index.php?title=Machospookkreeftje&oldid=37820"