Oesterpark Musin
Oesterpark "Musin" (1846-1875)
- Voorloper van Oesterpark "Jean"
<googlemap lat="51.222734" lon="2.938911" zoom="12" width="300" height="300" type="satellite" selector="yes" icon="">
51.233948, 2.922346, Oesterpark "Musin" (1846-1875)
</googlemap>
Op 31 augustus 1832 verleende het Ministerie van Oorlog François-Constant Musin de toestemming om te starten met de oesterkweek in de voorgrachten van het Kroonwerk, ten oosten van de Oostendse havengeul.[1] Vermoedelijk ging het hier echter om de constructie van een ‘vlottend oesterpark’, waarbij reservoirs bevestigd werden in of aan een boot en de oesters gedurende enkele dagen blootgesteld werden aan de stromingen van de zee. De gevette en gezuiverde oesters werden vervolgens in waterbekkens gedeponeerd en vonden op die manier snel de weg naar de consument.[2] Dergelijke vlottende parken vergden een minder grote investering dan parken die uitgegraven werden in het land, maar konden helaas niet rekenen op dezelfde voordelen als de vaste oesterparken.[3] Waar de invoertol op oesters de kwekers op het land 1 frank per 100 kg kostte, steeg deze prijs voor de eigenaars van de oesterboten tot 12 à 16 frank per 100 kg.[4] Van in het begin probeerden de vaste oesterparken trouwens ook hun drijvende tegenhangers tegen te werken. Zij ervaarden deze oesterboten immers als een soort 'oneerlijke' concurrentie. In 1822 richtte een heer Herrewyn bijvoorbeeld een schipje in als oesterkwekerij. In 1825 kreeg hij echter problemen met zijn vergunning om de oesterboot te parkeren in de Oostendse haven omdat dit volgens sommigen gevaarlijk was. Indien het onbemande schip bij slecht weer bijvoorbeeld zou losslaan, zou dit schade kunnen aanbrengen aan de sluizen. Herrewyn zelf wees het vaste oesterpark van "De Brock" aan als schuldige voor deze ongegronde kwaadsprekerij. Volgens Herrewyn wou De Brock zijn etablissement met dergelijke klachten kapot maken omdat hij de concurrentiestrijd niet aankon.[5] Ook François-Constant Musin kreeg te maken met campagnes waarin men de reputatie van dergelijke vlottende oesterparken probeerde te besmeuren. Op 28 maart 1845 richtte hij dan ook samen met ene J. Stranack, een andere uitbater van een drijvend park, een brief aan de Kamer van Volksvertegenwoordigers om deze lastercampagnes en de oneerlijke tolregeling aan te klagen.[6] Musin en co konden de Kamer echter niet overtuigen en de oesterboten zouden dan ook algauw verdwijnen uit het Oostendse stadsbeeld.[7] Musin verkocht op 6 augustus 1846 zijn vier schepen ‘voortkomende van het voordezen bestaan hebbende flottende oesterpark' in Oostende.[8]
<linkedimage> img_src=Image: img_width=700 tooltip=Schets 2 met oesterpark Musin img_alt=Schets 2 met oesterpark Musin exlink=http://www.vliz.be/wetenschatten/beeldbank.php?album=3281&pic=52364
</linkedimage>
Na het overlijden van François-Constant Musin op 3 augustus 1849 bleek echter dat de bloeinde oesterzaak zwaar belast was. De teller van de nog te betalen rekeningen stond op 13.075 frank, terwijl de hypotheek op de gebouwen 20.000 frank bedroeg. Musins beide dochters Annette en Elise verwierpen de erfenis dan ook, de drie zonen François, August en Eugène aanvaardden ze onder voorbehoud. Dit betekende dat zij niet verantwoordelijk waren voor de schulden die overbleven na de verkoop van alle geërfde bezittingen. Op 17 juni 1850 werden het meubilair en koopwaar van de firma geveild, die respectievelijk 1.130,50 frank en 3.048,75 frank opbrachten.[9][13] Op 5 augustus 1850 werden de oesterput en de aangrenzende gebouwen ten slotte voor openbare verkoop aangeboden door notaris Liebaert. De startprijs was 15.000 frank.[14] Na herhaaldelijke verhogingen van dit bedrag was het uiteindelijk François Musin die in naam van de 3 broers de familiezaak terug aankocht. Ze telden hiervoor de som van 43.000 frank neer.[9][15] Op 11 mei 1853 verkocht François Musin, kunstschilder van beroep, zijn aandelen in de zaak aan broer August.[16] Op 20
september van hetzelfde jaar stond deze laatste één zesde van de aandelen in de oesterput af aan zijn andere broer Eugène Musin, een kandidaat-notaris.[17]
Deze Eugène zou op 24 augustus 1857 ten slotte voor 15.000 frank al zijn aandelen in de oesterput doorverkopen aan de reeds eerder genoemde Gabriël Jean.[18] August Musin en Gabriël Jean bezaten vanaf dan elk de helft van de oesterkwekerij.[9]
Ondanks alle erfenis- en verkoopsperikelen slaagde August Musin, de effectieve uitbater van het oesterpark, erin om de goede reputatie en faam van het bedrijf te handhaven. Het “Pavillon Musin” werd meer dan eens aangeprezen als dé plaats bij uitstek om te genieten van de frisse zeelucht en te dineren in een charmante en sfeervolle maritieme omgeving.[19] Na de dood van August Musin op 21 september 1873 bleek de glorietijd van het “Pavillon” echter voorbij. De uitbating viel tijdelijk stil, waardoor de oesterput verslibde en het restaurant bouwvallig raakte. De Luikse notaris Louis Delbouille, die een belangrijke rol speelde in de ontwikkeling van het toeristische Oostende, wilde de gronden inpalmen voor de bouw van een groots hydrotherapeutisch complex. Dit voorstel werd echter afgewezen door de Belgische Staat.[12] Op 4 augustus 1875 verkocht de weduwe van August Musin uiteindelijk haar helft van de oesterput voor 12.000 frank aan Edouard Jean, waardoor het gehele complex volledig in handen kwam van deze familie.[9][20] Vanaf dan werd gesproken van Oesterpark "Jean".
<linkedimage> img_src=Image: img_width=450 tooltip= 1855: DE OUDE VISSERSKAAI OMSTREEKS 1855 met de oesterput van Musin. img_alt= 1855: DE OUDE VISSERSKAAI OMSTREEKS 1855 met de oesterput van Musin. exlink=http://www.vliz.be/wetenschatten/beeldbank.php?p=show&album=3281&pic=52361
</linkedimage><linkedimage> img_src=Image: img_width=600 tooltip=1860: De OOSTELIJKE VESTINGEN Zicht van de Oostelijke vestingen met rechts van de gracht het BASTION met kanonnen en links ervan de DIJK. Achter de dijk ligt de OESTERPUT van MUSIN (gebouw met plat dak centraal op foto). img_alt=1860: De OOSTELIJKE VESTINGEN Zicht van de Oostelijke vestingen met rechts van de gracht het BASTION met kanonnen en links ervan de DIJK. Achter de dijk ligt de OESTERPUT van MUSIN (gebouw met plat dak centraal op foto). exlink=http://www.vliz.be/wetenschatten/beeldbank.php?album=3281&pic=52362
</linkedimage>
Referenties
- ↑ Rijksarchief Brugge (R.A.B.), notariaat, depot Van Caillie, notariaat Van Caillie Oostende, 1941, nr. 219, akte 94.
- ↑ Verslag zitting Kamer van Volksvertegenwoordigers, zitting 13 december 1844.
- ↑ Verslag zitting Kamer van Volksvertegenwoordigers, zitting 22 februari 1845.
- ↑ Verslag zitting Kamer van Volksvertegenwoordigers, zitting 21 februari 1845.
- ↑ R.A.B., Inventaris van het archief van de derde afdeling van het Provinciebestuur van West-Vlaanderen, nr. 458/04: stukken betreffende het bergen van een schip (ingericht voor het bewaren van oesters) in Oostende, 1825.
- ↑ Verslag zitting Kamer van Volksvertegenwoordigers, zitting 8 april 1845.
- ↑ Verslag zitting Kamer van Volksvertegenwoordigers, zitting 23 november 1864.
- ↑ R.A.B., notariaat, depot Ghyoot, notaris Liebart, 1846, nr. 2, akte 148.
- ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 Verhaeghe, J. (1999). De Oostendse kunstschilders François Musin (1820-1888) en August Musin (1852-1923), een familiekroniek. Oostendse Historische Publicaties, 4. Stadsbestuur Oostende: Oostende. 147 pp.
- ↑ R.A.B. notariaat, depot Ghyoot, notaris Liebart, 1846, nr. 2, akte 122.
- ↑ Farasyn, D. (2001). Historiek van de eerste gebouwen langs de Oostendse zeedijk 1830-1878. Tweede uitgave. Oostendse Heem- en Geschiedkundige Kring "De Plate": Oostende. 88 pp.
- ↑ 12.0 12.1 Halewyck, R.; Hostyn, N. (1978). Oostends oesterboek: historiek van de Oostendse oesterteelt vanaf de 18e eeuw tot op heden. Oostendse Heem- en Geschiedkundige Kring "De Plate": Oostende. 68, 34 pl. pp.
- ↑ R.A.B. notariaat, depot Ghyoot, notaris Liebart, 1850, nr. 6, akte 906.
- ↑ La Flandre Maritime, 8 juni 1850.
- ↑ R.A.B. notariaat, depot Ghyoot, notaris Liebart, 1850, nr. 7, akte 958.
- ↑ R.A.B. notariaat, depot Ghyoot, notaris Liebart, 1853, nr. 10, akte 1473.
- ↑ R.A.B. notariaat, depot Ghyoot, notaris Liebart, 1853, nr. 10, akte 1547.
- ↑ R.A.B. notariaat, depot Ghyoot, notaris Liebart, 1857, nr. 15, akte 2276.
- ↑ Zie bijvoorbeeld: La Flandre Maritime, 29 augustus 1855.
- ↑ R.A.B. notariaat, depot Ghyoot, notaris Liebart, 1875, nr. 6097.
Meer weten
- De Vent, G. (1991). Zee en duinen: kusttoerisme in de 19-de eeuw. Marc Van de Wiele: Brugge. ISBN 90-6966-084-9. 248 pp.
- Farasyn, D. (2001). Historiek van de eerste gebouwen langs de Oostendse zeedijk 1830-1878. Tweede uitgave. Oostendse Heem- en Geschiedkundige Kring "De Plate": Oostende. 88 pp.
- Gevaert, F. (2006). De metamorfose van de haven van Oostende (Deel 10) De Plate 35(11): 292-300.
- Halewyck, R.; Hostyn, N. (1978). Oostends oesterboek: historiek van de Oostendse oesterteelt vanaf de 18e eeuw tot op heden. Oostendse Heem- en Geschiedkundige Kring "De Plate": Oostende. 68, 34 pl. pp.
- Hostyn, N. (1989). De oesterputten in Oostende in de 19de eeuw (II), Het Visserijblad 1989(03/03/89): 34-35.
- Van Beneden, P.-J.; Van Iseghem, J. (1866). Rapport sur les parcs aux huîtres, à Ostende, in: (1866). Rapport de la Commission chargée de faire une enquête sur la situation de la pêche maritime en Belgique. pp. 61-64.
- Van Caillie, A. (1987). Oud Oostende in beeld 3. Published by the author(s): Oostende.
- Vandeput, H. (1932). Ostende et le littoral belge: Ostende - Ostende-Extension (Mariakerke) - Westende-Bains - Nieuport-Ville - Nieuport-Bains - Oostduinkerke - La Panne - Zeebrugge - Blankenberghe - Heyst-sur-Mer - Duinbergen - Knocke - Le Zoute - Albert-Plage. La Revue belge d'Importation et d'Exportation. Boitsfort: Bruxelles. 306 pp.
- Verhaeghe, J. (1999). De Oostendse kunstschilders François Musin (1820-1888) en August Musin (1852-1923), een familiekroniek. Oostendse Historische Publicaties, 4. Stadsbestuur Oostende: Oostende. 147 pp.
- La Flandre Maritime, 08 juli 1850.
- La Flandre Maritime, 29 augustus 1855.
- L’Echo d’Ostende, 15 oktober 1876.
- L’Echo d’Ostende, 5 november 1876.
- Feuille d’Ostende, 5 augustus 1880.
- Feuille d’Ostende, 22 februari 1885.
- Handschriftencollectie UGent - Documenten Betreffende Oostende: Lauwers, J.B., Jugements prononcés par le tribunal de commerce d'Ostende, Gent, 1861.
- Stadsarchief Oostende, Briefwisseling concessie oesterputten Jean Gabriel.
- Stadsarchief Oostende, Briefwisseling en plannen diverse concessies oesterputten (archiefbestanddeel van 1856 tot 1939).
- Stadsarchief Oostende, Plannen concessie oesterputten Musin (archiefbestanddeel van 1854).
- Verslag zitting Kamer van Volksvertegenwoordigers, zitting 13 december 1844.
- Verslag zitting Kamer van Volksvertegenwoordigers, zitting 21 februari 1845.
- Verslag zitting Kamer van Volksvertegenwoordigers, zitting 22 februari 1845.
- Verslag zitting Kamer van Volksvertegenwoordigers, zitting 8 april 1845.
- Verslag zitting Kamer van Volksvertegenwoordigers, zitting 23 november 1864.
- R.A.B. notariaat, depot Ghyoot, notaris Liebart, 1846, nr. 2, akte 122.
- R.A.B. notariaat, depot Ghyoot, notaris Liebart, 1846, nr. 2, akte 148.
- R.A.B. notariaat, depot Ghyoot, notaris Liebart, 1850, nr. 6, akte 906.
- R.A.B. notariaat, depot Ghyoot, notaris Liebart, 1850, nr. 7, akte 958.
- R.A.B. notariaat, depot Ghyoot, notaris Liebart, 1853, nr. 10, akte 1473.
- R.A.B. notariaat, depot Ghyoot, notaris Liebart, 1853, nr. 10, akte 1547.
- R.A.B. notariaat, depot Ghyoot, notaris Liebart, 1857, nr. 15, akte 2276.
- R.A.B. notariaat, depot Ghyoot, notaris Liebart, 1875, nr. 42, akte 6097.
- R.A.B. notariaat, depot Van Caillie, notariaat Van Caillie, 1941, nr. 219, akte 94.
- R.A.B., Inventaris van het archief van de derde afdeling van het Provinciebestuur van West-Vlaanderen, nr. 458/04: stukken betreffende het bergen van een schip (ingericht voor het bewaren van oesters) in Oostende, 1825.